Rok 2023 to już historia, przed nami nowy rok i nowe wyzwania - warto więc zatrzymać się na chwilę i przeanalizować jak te minione 12 miesięcy zmieniło rynek pracy branży IT. Poniższy tekst powstał w oparciu o raporty przygotowane przez dwa czołowe job boardy IT w Polsce – Just Join IT oraz NoFluffJobs. Raport Just Join IT „CO Z TYM ELDORADO? Zarobki i oczekiwania branży IT 2023/2024” stworzono w oparciu o dwa zbiory danych – pierwszy stanowiło 130 000 ofert pracy, które udostępnione zostało w tym portalu od 01.01.2023 do 31.12.2023, drugi natomiast był wynikiem badania przeprowadzonego metodą CAWI (Computer Assisted Web Interview) wśród 4015 specjalistów IT w listopadzie 2023 r. Natomiast NoFluffJobs zaprezentowało na swoich łamach 6. edycję swojego raportu rocznego zatytułowanego „Rynek pracy IT w Polsce w 2023 roku. Wynagrodzenia, trendy i ciekawostki w ogłoszeniach o pracy”. Raport ten powstaje na bazie zawartości serwisu nofluffjobs.com – a więc ogłoszeń o pracy publikowanych na jego łamach między 1 stycznia a 31 grudnia 2023. Oba te opracowania to ogromna dawka wiedzy eksperckiej i informacji branżowych. Bardzo gorąco polecamy ich lekturę wszystkim związanym z IT!
Piotr Nowosielski CEO, Just Join IT
Tomasz Bujak - CEO NoFluffJobs
Liczba ofert pracy dla pracowników IT.
Choć dane pokazane przez oba serwisy poświęcone ofertom pracy z branży IT inaczej odnoszą się do liczby ogłoszeń, trend jest w obu przypadkach widoczny - ofert pracy dla pracowników IT było w 2023 roku znacznie mniej niż w 2022. Just Join IT w swoim raporcie mówi o 26 procentowym spadku rok do roku, natomiast NoFluffJobs we własnym opracowaniu pisze, że w każdym miesiącu 2023 roku ogłoszeń o pracy było średnio o połowę mniej niż „rekordową wiosną 2022”.
Dlaczego? Eksperci wypowiadający się w omawianych raportach wymienili kilka przyczyn takiego stanu rzeczy:
- outsourcing usług IT ograniczający wewnętrzną rekrutacje na stanowiska IT,
- wstrzymywanie lub anulowanie projektów IT w wielu firmach, -optymalizacja zatrudnienia wynikająca z konieczności dostosowania się do nowego otoczenia biznesowego,
- odsuwanie w czasie nowych inwestycji IT,
- słaba kondycja ekonomii światowej,
- inflacja i jej skutki.
Jakich kandydatów szukali pracodawcy?
Jeszcze w 2022 roku oferty z kategorii Backend, Frontend i Fullstack stanowiły połowę wszystkich ogłoszeń na NoFluffJobs, ale w roku 2023 było to już tylko 38% (spadek o 12%!). Najbardziej ucierpiała kategoria Backend (dotyczyło go o 7% mniej ogłoszeń niż rok wcześniej) i Frontend (spadek o 5%). Największe wzrosty odnotowaliśmy natomiast dziedziny takie jak Data (wzrost o 3,3%), Game Dev (o 2,1% więcej niż rok wcześniej), Business Analysis (wzrost o 1,4 %) i AI ( o 1,3% więcej ofert pracy z tej kategorii).
Jeśli chodzi o doświadczenie pracowników poszukiwanych przez pracodawców – z raportu Just Join IT dowiadujemy się, że na ich portalu niemal połowę wszystkich ogłoszeń (49%) stanowiły oferty pracy dla średnio doświadczonych pracowników (MID/Regular), 44% skierowane było do najbardziej doświadczonych specjalistów (Senior/Ekspert), a jedynie nieco ponad 5% do Juniorów, a więc kandydatów o najkrótszym stażu pracy. Natomiast jeśli chodzi o NoFluffJobs w ich opracowaniu czytamy, że najwięcej ofert dotyczyło … również stanowisk MID i Regular, ale w tym wypadku była to ponad połowa ogłoszeń (56,4%). Seniorów poszukiwano w 36,5% przypadków, a 7,1% publikowanych na NoFluffJobs ofert dotyczyło Juniorów.
Ilość aplikacji
Wspólne wnioski z raportów dotyczą także ilości kandydatów aplikujących na poszczególne oferty, choć same wartości znacznie się od siebie różnią – w Just Join IT łączna liczba aplikacji wzrosła rok do roku o 54 %, podczas gdy dla NoFluffJobs średnia liczba aplikacji była w 2023 roku wyższa o 138% w stosunku do roku poprzedniego (w 2022 było to średnio 17 aplikacji na ofertę, a roku 2023 aż 40). Warto jednak wspomnieć, że są to wartości uśrednione dla całego roku i nie oddają dynamiki zmian. Jak wspomina Tomasz Bujak w Raporcie „Rynek pracy IT w Polsce w 2023 roku. Wynagrodzenia, trendy i ciekawostki w ogłoszeniach o pracy” od NoFluffJobs: „W ciągu kilku miesięcy konkurencja wśród kandydatów i kandydatek zwiększyła się dwu- lub trzykrotnie w większości stanowisk, ale były też takie (np. Frontend), gdzie o jedno miejsce walczyło średnio 5x więcej osób niż przed rokiem”.
Różnicę widać także w kategoriach. Na stanowiska Frontendowe aplikowało przez NoFluffJobs prawie 5 razy więcej kandydatów niż rok wcześniej (średnio 113 aplikacji w 2023 roku i 24 w roku 2022), dla segmentu Mobile było to ponad 4 krotnie więcej aplikujących (średnio 7 aplikacji w 2022 roku i 29 w 2023 roku), a na oferty z kategorii Backend i Fullstack zainteresowanie było ponad 3 razy większe (w Backend średnio 11 aplikacji w 2022 i 37 w 2023 roku, w Fullstack odpowiednio 9 i 30).
Zarobki w IT
Oba Raporty są też zgodne jeśli chodzi o zarobki w branży IT – mimo niesprzyjającej wzrostowi wynagrodzeń sytuacji na rynku pracy w ujęciu rok do roku zaobserwowano podwyżki płac, choć nie tak znaczące jak w latach poprzednich.
NoFluffJobs odnosi się tu do widełek wynagrodzeń publikowanych w ogłoszeniach i tak autorzy raportu wskazują, że wśród ofert rozliczanych na zasadzie B2B w kategoriach takich jak Backend, Fullstack i Frontend mediana dolnych widełek wzrosła o co najmniej 20%, a w przypadku ogłoszeń w których oferowano Umowę o Pracę podobne wyniki uzyskano w kategorii Frontend, System Administration i UX/UI/Design. Jeśli zaś chodzi o zmianę median górnych widełek kilkunastoprocentowe wzrosty odnotowano w ogłoszeniach z kategorii UX/UI/Design, Testing, System Administration oraz Embedded w przypadku formy zatrudnienia B2B oraz wśród ogłoszeń Frontend dla ofert z Umową o Pracę.
Jak czytamy w Raporcie Just Join IT Seniorzy, mogli liczyć na niespełna 8 % wzrost wynagrodzeń brutto na umowie o pracę lub 4 % netto na umowie B2B, Juniorzy zarabiali w 2023 roku więcej średnio o 500 zł, niezależnie czy umowa miała formę umowy o pracę (wzrost o ponad 7% brutto) czy kontraktu B2B (wzrost o ponad 6 % netto), a dla specjalistów z grupy MID wynagrodzenia wzrosły średnio o 5 % na umowie o pracę i 3 % w przypadku B2B. Just Join IT dodaje też, że aż 70 % specjalistów IT, którzy wzięli udział w badaniu potwierdziło, że zarabia więcej niż przed rokiem, a u co trzeciego z nich wzrost wynagrodzenia wyniósł minimum 20 %.
Praca zdalna powoli wypierana przez hybrydową?
Jak możemy przeczytać w raporcie od NoFluffJobs praca zdalna nadal dominuje wśród publikowanych na łamach tego serwisu ogłoszeń o pracę IT – jest ona wymieniana w 55,5% z nich, ale da się już zauważyć odwrót od tego trendu, bo jest to o ponad 12 % mniej niż rok wcześniej (67,99%). Równocześnie bardzo nieznacznie (przyrost o 2,4%) wzrosła liczba ogłoszeń proponująca pracę stacjonarną (z 23,7 % do 26,1%). Coraz częściej pracodawcy decydują się na model hybrydowy - tu w ciągu roku wzrost wyniósł ponad 10% od 8,3% w roku 2022 do 18,4% w roku 2023.
Specjaliści z Just Join IT przebadali ponad 4 tys. pracowników branży IT i spytali ich między innymi o to jak wygląda ich typowy tydzień pracy. Niemal 62 % z nich odpowiedziało, że pracuje wyłącznie zdalnie, nieco ponad 30%, stwierdziło, że prace wykonuje w modelu hybrydowym (najczęściej w biurze spędzając tylko 1 dzień w tygodniu), a 7,8% odpowiedziało, że każdego dnia dojeżdża do biura.
Technologie
SQL, Java i Python to technologie, które najczęściej pojawiają się wśród wymagań ofert pracy IT publikowanych w 2023 roku na NoFluffJobs– przy czym dwie pierwsze znajdziemy w ok. 20% ofert, a Python w blisko 16% z nich. Spadek w minionym roku odnotował przede wszystkim JavaScript (prawie 4% mniej niż rok wcześniej), CSS (ponad 3% mniej) i HTML (również zanotował rok do roku spadek o ponad 3%).
Co ciekawe zupełnie inaczej było w przypadku Just Join IT – tutaj wśród technologii nadal królował JavaScript, a resztę podium zajęła Java i Data. Największy spadek zanotował natomiast Testing, który jeszcze w 2022 roku znajdował się w pierwszej 3.
Wysoki próg wejścia dla Juniorów
Jeszcze kilka lat temu niemal każdy marzył o pracy w branży IT i zdarzało się, że kilku miesięczny kurs wystarczał aby móc aplikować na juniorskie stanowisko. Rok 2023 wyraźnie pokazał, że ten okres stał się już historią. Nie tylko na obu portalach (Just Join IT i NoFluffJobs) ogłoszeń o pracę dla Juniorów było zdecydowanie najmniej ale często mało doświadczeni kandydaci musieli rywalizować o miejsce ze specjalistami o znacznie większym doświadczeniu.
Zdaniem Justyny Krzewskiej, która pełni funkcję HR Generalist w Just Join IT, RocketJobs.pl i Hello HR –"Wyzwanie, które stoi przed juniorami będzie łatwiejsze do pokonania dzięki elastycznemu podejściu do rozwoju i postawieniu na specjalizację w niszach technologicznych."
Szczypta optymizmu
Jaki będzie rok 2024? Choć z optymizmem trzeba będzie obchodzić się bardzo ostrożnie jak czytamy w raporcie Just Join IT dane ManpowerGroup wskazują, że już drugi kwartał z rzędu prognozy rekrutacyjne są pozytywne i oscylują na poziomie +18%.
W wypowiedzi Tomasza Walenczaka (Managing Director, ManpowerGroup Polska) w raporcie Just Join IT „CO Z TYM ELDORADO? Zarobki i oczekiwania branży IT 2023/2024” czytamy, że : „Choć przed nami wiele wyzwań, wiele wskazuje na to, że sektor IT po chwilowej zadyszce będzie mógł w 2024 roku złapać drugi oddech.”
Podobne zdanie ma też Agnieszka Grzybowska - IT Recruitment Team Manager w Experis, która również wypowiada się w raporcie Just Join IT: "Prognozujemy stabilny wzrost zatrudnienia w sektorze z utrzymującym się trendem poszukiwania doświadczonych specjalistów.'"